خیّر و نیکوکار پیشگام
به گفته اولیایی، القانیان همانقدر ثروتمند بود که سخاوتمند: «من ندیده و نشنیدهام که کسی به دفتر او برود و از او درخواست کمک مالی یا حمایت از خیریهای بکند و دست خالی بیرون بیاید.»
القانیان یکی از چهار کارآفرینی بود که در سال ۱۳۳۷، طرح یک وام دانشجوی غیردولتی را برای دانشجویان ممتاز، اما کمبضاعتِ دانشگاه تهران به اجرا گذاشت. به گفته اولیایی، القانیان ۲۵۰ هزار ریال به این برنامه کمک مالی کرد که در آن زمان سرمایه عظیمی محسوب میشد.
در این برنامه آمده بود که بدهی دانشجویانی که قادر نیستند وام خود را بازپرداخت کنند، بهطور خودکار تسویه خواهد شد. این وام غیردولتی که در تاریخ ایران معاصر بیسابقه بود، راه موفقیت را برای هزاران دکتر و مهندس و کارشناس ایرانی هموار کرد.
اولیانی میگوید که هر بار که فاجعهای طبیعی رخ میداد، القانیان از نخستین افرادی بود که برای کمک به آسیبدیدگان و سازمانهای خیریه پیشقدم میشد؛ از جمله در پی زمینلرزه بویینزهرا در سال ۱۳۴۱ که جان ۱۲ هزار تن را گرفت و هزاران خانه را ویران کرد.
القانیان به هزاران نیازمند و موسسه خیریه کمک مالی میکرد. در سال ۱۳۴۶، زمانی که پروژه ساخت مسجد حسینیه ارشاد به دلیل کمبود بودجه متوقف شده بود، القانیان به کمک آنها آمد. او نه تنها خود بخشی از سرمایه ساخت را پرداخت؛ بلکه از دهها کارآفرین یهودی ایرانی دیگر نیز خواست که در این راه او را همراهی کنند.
اولیایی میگوید: «به یاد دارم که هر هفته دستکم دو یا سه روحانی مسلمان به دفترش میآمدند و از او برای خرید لباس و مواد غذایی برای فقرا درخواست خیرات میکردند و آقای القانیان هم همیشه سخاوتمندانه به آنها کمک میکرد.»
در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی، بیمارستان «کوروش کبیر» تهران (که حالا اسمش به «روحالله سپیر» تغییر کرده است) نیاز به بازسازی داشت و این القانیان بود که سرمایه آن را تامین، و مصالح مورد نیاز بازسازی را نیز در کارخانههای خود تهیه و تولید کرد. این بیمارستان که در ابتدا برای یهودیان بیبضاعت ساخته شده بود، همواره پذیرای تمام ایرانیها، از مذاهب مختلف، بوده است. امروز ۹۸ درصد بیماران آن مسلمان هستند و تنها یکی دو تن از کارکنان بیمارستان یهودیاند. القانیان اما همچنان بهعنوان فردی شناخته میشود که با بازسازی این مرکز درمانی در ۱۹۸۰ سال اخیر موجب نجات جان افراد بیشماری شده است.
امروز، ما ایرانیان یاد و خاطره حبیب القانیان را زنده نگاه میداریم. ما فراموش نخواهیم کرد که او کوشید تا زندگی بهتری برای هموطنان خود فراهم کند. ما همچنین جنایت خوفناک جمهوری اسلامی را فراموش نخواهیم کرد که جان فرد میهندوستی را گرفت که میراث بیمانندش الهامبخش نسلهای آینده خواهد بود. روزی که این رژیم از قدرت فرو افتد، ایرانیان وطندوست به بهترین نحو ممکن از حبیب القانیان به دلیل سهم مهمی که در مدرنیزاسیون ایران ایفا کرد، قدردانی خواهند کرد.