تیمچه یهودیان از قدیمی‌ترین تیمچه‌های تهران
یک شهروندخبرنگار با ارسال این تصاویر برای «ایران وایر» نوشته است: «اینجا تیمچه اکبریان محله عودلاجان است که قدیم تر با نام تیمچه یهودیان شناخته می‌شد، دلیل این نامگذاری حضور کسبه یهودی در این تیمچه بود.
تبعیض دینی از نگاه مخاطبان ایران‌وایر
ایران‌وایر در راستای پوشش مسائل مربوط به اقلیت‌های دینی و مذهبی در ایران، با انتشار پرسش‌نامه‌ای، چند سوال کلیدی را در مورد تبعیض‌های مذهبی مطرح کرد. گزارش زیر، بر مبنای یافته‌های این پرسش‌نامه تنظیم شده است. لازم به ذکر است که این یک نظرسنجی علمی نیست.
رسانه‌های مربوط به اقلیت‌ها در ایران؛ روایت خبرنگاران غیرمسلمان
روزنامه‌نگاری در ایران در مقایسه با دیگر نقاط جهان، از جهاتی سخت‌تر و پرخطرتر است. مشکلات معیشتی، حقوق‌های پایین و کار زیاد جزو مشکلات جدی روزنامه‌نگاران در ایران هستند. رسانه‌های اقلیت‌های دینی و مذهبی اما یک مشکل بزرگ‌تر هم دارند؛ «اقلیت» بودن!
این تفاوت نگاه باعث شده است تا بقای رسانه‌های مربوط به اقلیت‌های دینی در ایران به مراتب از بقیه رسانه‌های همگانی دشوارتر باشد. در این گزارش، سراغ بخشی از مشکلات پنهان رسانه‌های اقلیت در ایران رفته‌ایم.
سهم اقلیت‌های دینی و قومی در کتاب‌های درسی ایران چه‌قدر است؟
فصل‌نامه «مطالعات راهبردی» به تازگی پژوهشی با عنوان «سیاست هویت، آموزش و پرورش و امنیت ملی در ایران» منتشر کرده که در آن به تحلیل محتوای کتاب «مطالعات اجتماعی» دوره اول متوسطه نظری پرداخته است.
در این تحقیق، به تفکیک درباره سهم هویت ملی، هویت مذهبی و هویت جهانی در این کتاب پرداخته شده است. نتایج این تحقیق رسمی به خوبی نشان دهنده رواج انواع تبعیض‌های مذهبی، قومیتی و جنسیتی در جمهوری اسلامی هستند. گزارش زیر، خلاصه‌ای از این تحقیق رسمی است.
وبینار یهودی‌ستیزی ایران‌وایر: مهدی بازرگان فکر می‌کرد «صهیون» اسم فامیل بنیانگذار «صهیونیسم» است!
به گفته «شارون نظریان» جمهوری اسلامی ایران، امروز، حامی شماره یکِ یهودی‌ستیزی و انکار هولوکاست در جهان است: «هیچ حکومت دیگری این‌گونه، یعنی بی‌درنگ و بی‌تردید، در رسانه‌ها و بیانیه‌های رسمی خود، از ادبیات مرسوم یهودی‌ستیزی، به منظور توهین و افترا به یهودیان و به اسراییل و با هدف انکار هولوکاست، استفاده نمی‌کند. ما دیده و شنیده‌ایم که رهبران ایران از نابودی یهودیان گفته‌اند و از این‌که می‌خواهند آن‌ها را به دریا بریزند. رژیم ایران، هر سال، در انکار هولوکاست مسابقه کاریکاتور برگزار می‌کند. این کارها را هیچ حکومتی در دنیا انجام نمی‌دهد.»
همزیستی ادیان به روایت مژگان نوی، روزنامه‌نگار ایرانی-اسراییلی
انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ سهم اقلیت‌های دینی از حیات اجتماعی در ایران را به شکلی قابل توجه کاهش داد. بنابر آمارهای منتشر شده توسط مرکز آمار ایران جمعیت مسلمان در ایران در فاصله سال‌های ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۵ دو و نیم برابر شده در حالی که شمار اقلیت‌های دینی و کسانی که حاضر نشده‌اند دین خود را اعلام کنند، در این دوره تقریبا ثابت مانده است. این نشان می‌دهد که بخش بزرگی از غیرمسلمانان ساکن در ایران به ناچار از کاشانه خود رانده شده‌اند.
یکی از اقلیت‌های دینی که پیش از انقلاب در حیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایران فعال بود و پس از پیروزی انقلاب به شکلی واضح ناچار به مهاجرت شد، یهودیان بودند.
به گواه سرشماری که سال ۱۳۳۵ در ایران انجام شده، حدود ۶۵ هزار یهودی در ایران زندگی می‌کردند. امروز اما شمار یهودیان کمتر از ۱۰ هزار نفر است. یهودستیزی بنیانگذار جمهوری اسلامی که در اغلب سخنرانی‌های او از دهه ۴۰ شمسی برای یهودیان عیان شده بود و ترس از اتهاماتی همچون «جاسوسی برای اسراییل و موساد» موجب شد برخی از یهودیان ایران حتی پیش از پیروزی انقلاب از زادگاه و موطن خود خارج شدند.
ایران‌وایر با «اورلی نوی»، (مژگان آبگینه‌ساز)، روزنامه‌نگار و مترجم ایرانی-اسراییلی درباره زندگی مسالمت‌آمیز ادیان مختلف در ایران پیش از انقلاب گفت‌وگو کرده است.
حقوق اقلیت‌های دینی و تلاش ایران‌وایر برای رفع تبعیض
وقتی حقوق انسانی یک دسته از افراد در جامعه‌ای نقض شود، کل آن جامعه از مصائب و مشکلات نابرابری رنج خواهد برد. قوانین شناخته‌شده حقوق بشری که مورد اجماع جامعه جهانی است، تبعیض را در هر شکل آن، از جمله تبعیض دینی و مذهبی، منع می‌کند.
یهودی ستیزی در ایران ؛ داستان تبعیض و نقض حقوق شهروندی
در چهار دهه حاکمیت جمهوری‌اسلامی در ایران، اقلیت‌های دینی، قومی و مذهبی با تبعیض‌های گوناگونی مواجه بوده‌اند. برخی از این تبعیض‌ها در قوانین و برخی در تفسیر مسئولان از قوانین و اجرا قابل پیگیری است. با نگاهی گذرا به وضعیت استان‌هایی که جمعیت اقلیت‌ها در آن‌ها بیشتر است و تفاوت سطح توسعه‌یافتگی در آن‌ها به نسبت دیگر استان‌ها، به‌سادگی می‌توان نشانه‌های این تبعیض را مشاهده کرد.
در چهارمین قسمت از برنامه لایو اینستاگرامی «ما ایرانیم»، با آقایان «مهران براتی» فعال سیاسی و «بهنام قلی‌پور» روزنامه‌نگار، درباره این تبعیض‌ها گفت‌وگو کرده‌ایم. «ما ایرانیم» عنوان لایو اینستاگرامی «ایران‌وایر» با موضوع اقلیت‌های مذهبی، دینی و قومی است. این برنامه هر شنبه ساعت ۱۹ به وقت ایران آغاز می‌شود. ایران‌وایر تلاش می‌کند با کمک کارشناسان، تصویر روشنی از آن‌چه در این سال‌ها بر سر اقلیت‌ها آمده، ارائه دهد.
کنیسه عزرا یعقوب؛ زیبایی صد ساله یک نیایشگاه
در یک سوی عمارت پنجره‌های بلند با قاب‌های نیم‌دایره رو به حیاط باز می‌شود و در سوی دیگر قاب‌های نیم‌دایره‌ای به طاقچه‌هایی ختم می‌شود که تاریخ یهودیان در محله عودلاجان را در قالب قاب عکس‌های فراوانی به آغوش کشیده است. اینجا یکی از قدیمی‌ترین کنیسه‌های باقی‌مانده یهودیان در تهران است؛ کنیسه «عزرا یعقوب».
بهمن عرب‌زاده
ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل adyan@iranwire.com تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.