دکتر مودی کیست؟
دکتر سوزان، مودی دومین پزشک زن در ایران بود. پیش از او دکتر «مری اسمیت» در دهه ۱۸۸۰ در هیئتهای میسیونرهای مذهبی آمریکایی در ایران خدمات پزشکی و درمانی انجام میداده است.
سوزان در ۲۰نوامبر۱۸۵۱ میلادی برابر با ۲۹آبان۱۲۳۰ در شهر آمستردام از ایالت نیویورک به دنیا آمد. او پس از پایان تحصیلات متوسطه به دانشگاه طب نیویورک وارد شد. سوزان پس از فوت والدین، درس طب را موقتا ترک کرد و به شیکاگو نزد برادرش رفت. در شیکاگو، او به دنبالکردن علاقه شخصیاش (هنر) رفت. به فراگیری موسیقی پرداخت و در دانشکده هنرهای ظریف در رشته نقاشی و مجسمهسازی مشغول تحصیل شد. او سپس در دانشکدههای فیلادلفیا و پاریس تحصیلات خود را ادامه داد و به درجه استادی رسید. سوزان با آنکه عاشق هنر بود و بهعنوان بانویی هنرمند در جوامع هنری رفت و آمد میکرد؛ ولی علاقهاش به پزشکی او را هیچوقت رها نکرده بود. او تا آن سن به دنبال علاقه شخصیاش رفته بود و در هنر به موفقیت رسیده بود؛ ولی از آن به بعد تصمیم گرفت تا به انسانها خدمت کند. به نظر سوزان، پزشکی بهترین راه برای به همنوعان است؛ پس دوباره به تحصیل دانش پزشکی رو آورد. در دانشکده طب شیکاگو ثبت نام کرد و تحصیل را آغاز کرد تا با درجه دکترای طب فارغالتحصیل شد.
دکتر سوزان مودی در سن پنجاه و دو سالگی از طریق یک دوست بهایی با دین بهایی، آشنا و پس از مدتی مطالعه و تحقیق، بهایی شد. او پس از بهاییشدن برای آنکه بتواند دعاها و آثار مذهبی این آیین را مطالعه کند، به یادگیری زبان فارسی پرداخت و یک دوست بهایی، او را با آداب و رسوم ایران آشنا کرد. یادگیری زبان فارسی و مطالعه کتب بهایی، او را عاشق ایران و فرهنگش کرده بود. سوزان مترصد فرصتی بود تا به ایران سفر کند. وضعیت اسفبار بهداشتی، تربیتی و فرهنگی زنان در دوران قاجار، سوزان را اندوهگین میکرد. او معتقد بود زنان در ایران مانند مردان ایرانی باید از امکانات بهداشتی و تربیتی یکسان و برابری برخوردار باشند.
در سال ۱۲۸۸، بیمارستان «صحت» نخستین بیمارستان بهاییان در ایران تاسیس شد. دکتر «محمد منجم»، دکتر «عطاءالله بخشایش» و دکتر «ارسطو حکیم» بنیانگذاران این بیمارستان تازهتاسیس بودند. آنها از همان ابتدا سعی داشتند تا به زنان هم مانند مردان، خدمات پزشکی و درمانی یکسانی ارائه دهند. زنان در آن دوره که مقارن با اواخر سلطنت قاجار بود، از وضعیت بهداشت و سلامت مناسبی برخوردار نبودند. بسیاری از زنان تمایل نداشتند یا همسران و پدرانشان اجازه نمیدادند، تحت معاینه پزشکان مرد قرار گیرند.
مؤسسین بیمارستان صحت تصمیم گرفتند برای نخستینبار «بخش مخصوص زنان» را در یک بیمارستان در ایران افتتاح کنند. اما بیمارستان در همان اولین قدم با مشکل کمبود پزشک زن مواجه شد. بیمارستان برای حل این مشکل از جامعه بهایی امریکا درخواست کمک و همراهی کردند.
دکتر سوزان مودی بلافاصله چند روز پس از اطلاع از درخواست بیمارستان صحت به شکل داوطلبانه عازم ایران شد. او در ۵آذر۱۲۸۸ به تهران وارد شد و از همان روز نخست، کارش را در بیمارستان آغاز کرد. عشق خدمت در ایران، انرژی او را چندین برابر کرده بود. سوزان پنجاه و هشت ساله مانند جوانان از صبح زود تا پاسی از شب مشغول کار در بیمارستان بود؛ بدون آنکه اظهار خستگی و نارضایتی کند.
ابتدا، دکتر مودی بهصورت تماموقت در بیمارستان مشغول معاینه و درمان بیماران بود؛ اما پس از دو ماه مطب شخصی خویش را در محل منزل مسکونیاش در خیابان علاءالدوله، شماره ۱۰ (فردوسی کنونی) باز کرد. او روزها در بیمارستان و عصرها در مطب شخصی به معاینه درمان بیماران مشغول بود. حضور یک پزشک زن در پایتخت موجب شد تا مطب او در مدت زمان کوتاهی مورد توجه بانوان قرار گیرد و مملو از بیمار شود. درب مطب دکتر مودی بر روی فقرا باز بود و از آنها حق ویزیت دریافت نمیکرد. در یادداشتهای دکتر مودی آمده است که او بارها برای دیدار زنی بیمار که امکان یا توانایی مراجعه به مطبش را نداشت، با بستگان بیمار به مناطقی از تهران رفته که هیچوقت ندیده بوده است.
دکتر سوزان مودی بر این باور بود که شکل پوشش و حجاب اجباری زنان در عصر قاجار یکی از عوامل مهم در به خطرانداختن سلامت ایشان بود. او بر مبنای دانش پزشکی معاصر معتقد بود پوشش و حجاب زنان در آن عصر، مانع از رسیدن نور خورشید و هوای آزاد به بدن و صورت زنان میشود و این از جمله عوامل مهم بروز افسردگی و انواع بیماریها در زنان است. این مشکل بهویژه در زنانی که در حرمسراها زندگی میکردند، دو چندان بود. دکتر مودی متوجه شد که پیش از او، تعداد کمی از زنان حاضر بودند برای درمان بیماریشان به پزشکان مرد مراجعه کنند، آنهایی هم که به مطب پزشک مرد میرفتند، چون از برداشتن حجاب خودداری میکردند، همیشه معاینه و درمانشان ناقص انجام میگرفت.