کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد، روز چهارشنبه ۲۸آبان ۱۴۰۴، قطعنامهای را با اتفاقآرا در محکومیت «آزار و نقض حقوق شهروندان در جمهوری اسلامی ایران» تصویب کرد. این سند، هفتاد و دومین قطعنامهای است که مجمع عمومی در محکومیت نقض حقوقبشر در ایران به تصویب میرساند.
در این قطعنامه، نسبت به نقض مستمر حقوقبشر و اِعمال محدودیتهای شدید و فزاینده، ازجمله آزار و اذیت، ارعاب و تهدید، بازداشتهای خودسرانه و نفرتپراکنی علیه اقلیتهای دینی بهویژه شهروندان بهایی ابراز نگرانی شده است.
در بند ۲۷ قطعنامه، با اشاره به «دستگیریهای دستهجمعی و خودسرانه»، «نبود روند دادرسی عادلانه»، «بازداشت افراد سالمند»، و «افزایش مصادره و تخریب اموال»، از دولت ایران خواسته شده که نظارت و پیگرد افراد بر اساس هویت مذهبیشان را متوقف کند؛ تمامی پیروان ادیان و عقایدی را که بهدلیل باورها یا فعالیتهای دینی زندانی شدهاند، آزاد سازد؛ هتک حرمت گورستانها را پایان دهد و اطمینان یابد که همه شهروندان کشور مطابق تعهدات ایران ذیل «میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی» از آزادی فکر، وجدان و مذهب یا عقیده برخوردار هستند.
اجرای حکم زندان شهروندان بهایی
بازداشت شهروندان بهایی در آبان۱۴۰۴ با همان روند ماههای گذشته ادامه یافت. براساس گزارشهای دریافتی، دستکم بیست بهایی در شهرهای مختلف ایران بهدلیل باورهای دینی بازداشت و شماری نیز احضار و بازجویی شدهاند که چهارده نفر از این افراد برای اجرای احکام قضایی بازداشت شدهاند.
یکنفر در شیراز، ششتن در همدان و هفتنفر در کرج از جمله شهروندانی هستند که برای گذراندن محکومیت خود به زندان منتقل شدهاند. در میان این افراد، «رویا ثابت»، شهروند بهایی ساکن امارات، نیز قرار دارد. او روز شنبه ۳آبان۱۴۰۴ در منزل خواهرش در شهر شیراز توسط نیروهای امنیتی بازداشت و برای اجرای حکم ۱۰سال حبس به زندان «عادلآباد» منتقل شد.
رویا ثابت که ۲۳سال مقیم کشور امارات بوده، متاهل و دارای فرزند است. او ۱۴دی۱۴۰۲ برای دیدار و پرستاری از والدین سالمند و بیمار خود به شیراز سفر کرد، اما توسط ماموران امنیتی بهاتهام «عضویت در جامعه بهایی» بازداشت شد. این شهروند بهایی پس از پنجماه بازداشت، با تودیع قرار وثیقه معادل هشتمیلیارد و دویستمیلیون تومانی آزاد شد. رویا در دو سال اخیر ممنوعالخروج بود، از دیدار همسر و فرزندانش محروم ماند و در این مدت پدر بیمار خود را نیز از دست داد.
بر اساس رای صادره از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب شیراز و دادگاه تجدیدنظر، رویا ثابت، بهاتهام «همکاری و مراوده با اتباع و نهادهای دولت اسراییل»، «تشکیل و اداره گروه با قصد اقدام علیه امنیت کشور» و «فعالیت تبلیغی فرقهای مغایر با شرع مقدس اسلام» در مجموع به ۲۵سال حبس محکوم شده است که بنا بر ماده ١٣۴قانون مجازات اسلامی، حکم اشد یعنی ١٠سال زندان برای او اجرا میشود.
همچنین شششهروند زن بهایی، بهنامهای «زریندخت احدزاده»، «فریده ایوبی»، «نورا ایوبی»، «ندا محبی»، «ژاله رضایی» و «عاطفه زاهدی»، روز یکشنبه ۴آبان پس از معرفی خود به دایره اجرای احکام دادستانی همدان، برای آغاز دوران محکومیتشان به زندان این شهر منتقل شدند. این ششزن بهایی، همچون بسیاری دیگر از شهروندان بهایی، با اتهاماتی از جمله «عضویت در جامعه بهایی» و «فعالیت تبلیغی مخل شرع» در مجموع به ۳۸سال و ۸ماه حبس محکوم شدهاند.
در میان این افراد، عاطفه زاهدی, مادر یک پسر ششساله و یک دختر ۱۴ساله است و ندا محبی نیز مادر یک دختر پنجساله، پسری ۹ساله و دختری ۱۳ساله را برعهده دارد.
اتهام «عضویت در جامعه بهایی», در واقع به معنای پیروی یک فرد از آیین بهایی است، اما دستگاه امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی با بهکارگیری این عنوان، تلاش میکند بازداشت و محکومیت شهروندان بهایی را ناشی از فعالیتهای امنیتی آنان جلوه دهد و انگیزه مذهبی این برخوردها را پنهان کند.
اضافه بر مورد بالا، هفتشهروند بهایی ساکن کرج به نامهای «مهین سعادتمند (سفیدی)»، «نغمه میرزاآقا (رجب)»، «ثمر مسعودی»، «مهشید سفیدی»، «روزبه ناصری»، «پارسا سروشیان» و «ناصر رجب»، روز یکشنبه، ۲۵آبان۱۴۰۴ پس از معرفی خود به دایره اجرای احکام بازداشت و به زندان «کچویی» کرج منتقل شدند. هر یک از این شهروندان بهاتهام «تبلیغ علیه نظام» به پنجماه حبس محکوم شدهاند.
بازداشت تعدادی از شهروندان بهایی
بهجز زندانیان یادشده، تعدادی از شهروندان بهایی نیز در آبان۱۴۰۴ بازداشت شدهاند و تا پایان ماه همچنان در بازداشت بهسر میبرند.
در یکی از این موارد، ماموران امنیتی پس از تفتیش منازل، سه شهروند بهایی را بهطور همزمان در شهرهای گرگان و گنبد کاووس بازداشت کردند. براساس گزارشها، روز چهارشنبه ۲۱آبان، «فرهاد فهندژ»، ۶۷ساله در گرگان و «امینالله کوشکباغی»، ۶۹ساله و «آروین عوضپور»، ۴۵ساله در گنبد کاووس بازداشت شدهاند.
با گذشت بیش از دهروز از این بازداشتها، همچنان هیچ اطلاعی از اتهامات مطرحشده علیه این سهنفر در دست نیست.
افزون بر سهشهروند مزبور، یک زوج بهایی ساکن گنبد کاووس، «کوروش زیاری» و «شعله شهیدی»، بیش از یکماه است که در استان گلستان در بازداشت بهسر میبرند.
یکی دیگر از شهروندان بهایی بازداشتشده در آبانماه، «افشین حیرتیان» است. ماموران امنیتی صبح روز یکشنبه، ۲۱آبان با ورود به منزل مادری او، افشین را با اعمال خشونت بازداشت کردند.
افشین حیرتیان، فعال حقوق کودک و از اعضای «انجمن حمایت از کودکان کار و خیابان» است؛ انجمنی که در ماه مهر پلمب و بنیانگذارش نیز بازداشت شد.
یک منبع مطلع به «ایرانوایر» گفت که احتمالا بازداشت افشین حیرتیان در رابطه با همکاری وی با انجمن مذکور بوده است. ماموران از طریق اطلاعات موجود در تلفنهای ضبطشده در آن موسسه فرهنگی به عضویت افشین پی بردهاند و «بهایی بودن» او موجب بازداشت و تشدید فشار بر وی شده است.
افشین حیرتیان پیشتر نیز چهارسال را بهدلیل فعالیتها و باورهای مذهبی خود در زندان گذرانده است.
در ادامه موج بازداشت شهروندان بهایی در آبان۱۴۰۴، دو شهروند بهایی دیگر به نامهای «لیلا عدالتی» و «ونوس مقصودی»، بهترتیب در شهرهای شیراز و ارومیه بازداشت شدند.
بر اساس گزارشها، خانم مقصودی روز سهشنبه، ۲۰آبان توسط ماموران وزارت اطلاعات در منزل شخصی خود در ارومیه بازداشت شد، اما چند ساعت بعد، بهدلیل داشتن ۲کودک خردسال، بهطور موقت، آزاد و برای روز بعد احضار شد.
بر اساس گزارشی دیگر، روز شنبه، ۱۷آبان ماموران سازمان اطلاعات سپاه با یورش به منزل «لیلا عدالتی (بنگاله)» در شیراز، پس از ۴ساعت تفتیش محل، وی را بازداشت کردند.
روز بعد، پیگیریهای خانواده نشان داد که بازداشت خانم عدالتی بر اساس حکم قضایی صادره از اهواز صورت گرفته و احتمال انتقال او به آن شهر وجود دارد.
شایان توجه است که در جریان بازرسی منزل لیلا عدالتی، «نگار بنگاله»، دختر وی نیز مورد بازجویی قرار گرفت. علاوه بر او، یکی دیگر از اعضای خانواده نیز تحت بازجویی شدید ماموران قرار داشت و به دلیل فشار روانی چندین بار از حال رفت. قرار شده است که وی پس از بهبود وضعیت جسمی برای ادامه بازجویی به مراجع مربوطه مراجعه کند.