«ایران‌وایر» به اطلاعات و اسنادی دست یافته که نشان می‌دهد که دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، دست‌کم ۵ نوکیش مسیحی در ورامین را با اتهاماتی از جمله «فعالیت آموزشی و تبلیغی انحرافی، مغیر و مخل شرع اسلام»، «تبلیغ علیه نظام از طریق ارایه محتویات ضدنظام به نفع سازمان‌های تبشیری صهیونیستی» و «تشکیل کلیسای خانگی» به زندان‌های طولانی‌مدت از ۷ سال‌ونیم تا ۹ سال محکوم کرده است. بر اساس اسنادی که به رویت ما رسیده، شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر تهران نیز این احکام سنگین را که توسط دادگاه انقلاب ورامین صادر شده بوده، عینا تایید کرده است.
منابع ایران‌وایر می‌گویند که «ابوالفضل احمدزاده خاجانی»، «مرتضی فقان‌پور» و «حسام‌الدین محمد جنیدی»، از نوکیشان بازداشت‌شده در این پرونده برای اخذ اعترافات اجباری تحت فشار و شکنجه بوده‌اند. ماموران آقای احمدزاده را با تهدید فرزند هشت‌ساله‌اش تحت فشار گذاشته‌اند. همچنین مرتضی فقان‌پور که به‌اتهام توهین به «علی خامنه‌ای»، ۱۷ ماه حبس بیشتری دریافت کرده، با این بهانه که در سلول انفرادی به قرآن لگد زده، برای ساعت‌ها تحت شکنجه فیزیکی شدید و ضرب‌‌وشتم بوده، به‌حدی که دنده‌هایش آسیب دیده و برای مدت‌ها درد شدیدی را تحمل می‌کرده و مجبور بوده نشسته بخوابد.
درباره پرونده این شهروندان چه می‌دانیم و آیا تغییر دین و مسیحی شدن در قوانین ایران جرم است؟
***
درباره پرونده نوکیشان بازداشت‌شده در ورامین چه می‌دانیم؟
ایران‌وایر اسناد و اطلاعاتی را بررسی کرده که نشان می‌دهد که ابوالفضل احمدزاده، سی و چند ساله، متاهل و پدر یک فرزند، حسام جنیدی، ۴۴ ساله، متاهل و پدر یک فرزند و مرتضی فقان‌پور، ۳۸ ساله و مجرد در بازه زمانی خرداد تا مرداد ۱۴۰۳ بازداشت شده‌اند. در این پرونده دو نفر دیگر نیز بازداشت شده و تحت فشار بوده‌اند و نهایتا احکام سنگین زندان برای آن‌ها هم صادر شده است.
یک فرد مطلع که نخواسته نام او فاش شود، می‌گوید که این نوکیشان مسیحی که همگی ساکن ورامین در جنوب استان تهران هستند، متهم شده‌اند که با شرکت در «دانشگاه مجازی» و دوره آموزشی در ترکیه، نحوه آموزش مسیحیت را یاد گرفته‌اند. بازجوها در سلول انفرادی آن‌ها را تحت فشار می‌گذاشتند و می‌خواستند از آن‌ها اعتراف بگیرند که در جلسات مذهبی‌شان ابتدا قرآن را «وسط» می‌گذاشته و به آن «توهین» می‌کرده‌اند.
به گفته این فرد مطلع، اما این خود نیروهای امنیتی بودند که بعد از بازداشت این شهروندان، کتابچه‌ها، متون مقدس و انجیل و تصاویر حضرت عیسی و حضرت مریم آن‌ها را با تحقیر و توهین در داخل کیسه زباله مشکی انداخته و به‌عنوان مدارک جرم با خود برده‌اند.
او با گفتن این‌که بخشی از اتهام این شهروندان تازه‌مسیحی‌شده، مربوط به محتوای منتشر شده در صفحات شبکه‌های اجتماعی آن‌ها بوده، می‌گوید: «مراسم مذهبی و آن‌چه در شبکه‌های اجتماعی از دل‌شان بر می‌آمده و می‌نوشتند، به‌عنوان تبلیغ مسیحیت بر ضد شرع اسلام، ادله جرم علیه آن‌ها شده است.»
او با گفتن این‌که این شهروندان همگی از اقشار زحمت‌کش و کم‌‌درآمد جامعه هستند، می‌گوید: «مرتضی فقان‌پور، هزینه تامین وثیقه ۲میلیارد تومانی را نداشت و ۴ماه در زندان ماند و نهایتا خودشان ناچار شدند وثیقه‌اش را تبدیل به فیش حقوقی کنند. او همچنین به عدم توانایی آقایان ابوالفضل احمدزاده و فقان‌پور در گرفتن وکیل تعیینی نیز اشاره کرده و می‌گوید: «مرتضی کارگر تاسیساتی و تعمیرکار کولر است. حسام هم یک مغازه کوچک پرینت و کپی دارد و ابوالفضل هم در انبار یک شرکت خصوصی کار می‌کند. حتی وثیقه‌هایشان را به‌زور جور کردند و نتوانستند وکیل بگیرند.»
منابع ایران‌وایر تایید کرده‌اند که به‌جز ابوالفضل احمدزاده، بقیه این زندانیان عقیدتی سابق برای بیشتر از یک ماه در بند ۲۴۰ زندان اوین که تحت کنترل وزارت اطلاعات است، نگه داشته شده‌اند. آن‌ها در این مدت تحت شکنجه‌های روانی بسیار و بعضا شکنجه‌های فیزیکی بوده‌اند تا علیه خود و هم‌کیشان خود اعتراف کنند. مثلا، مرتضی فقان‌پور، همان اوایل بازداشت متهم شد که قرآن درون سلول خود را لگدکوب کرده است و بابت این ساعت‌ها دست و پایش را به‌طور بسیار محکمی بسته بودند و یک زندانبان هرازگاهی او را زیر مشت‌ولگد می‌گرفته است، تا حدی که دنده‌هایش آسیب دیده و برای حدود یک‌ماه نمی‌توانسته دراز کشیده بخوابد. بازجوهایش نیز او را تهدید کرده بودند که به همین دلیل برایش یک پرونده دیگر برای «توهین به مقدسات اسلامی» باز می‌کنند. این در حالیست که منابع ایران‌وایر تایید کرده‌اند که او خود می‌گفته هرگز چنین کاری را نکرده و نمی‌کند، چون خلاف آموزه‌های مذهبی او هم هست.
تداوم فشارها؛ با ما همکاری کن
منابع ایران‌وایر می‌گویند که شهروندان نوکیش بازداشت شده در این پرونده، اخیرا برای تحویل گرفتن گوشی‌های موبایل‌شان که موقع بازداشت در بهار و تابستان ۱۴۰۳ ضبط شده بود، به «حراست شهرداری ورامین» احضار شده‌اند. در آن‌جا ماموران امنیتی به آن‌ها گفته‌اند باید با وزارت اطلاعات همکاری کنند، وگرنه مجددا برایشان پرونده باز می‌شود.
یک شخص مطلع با گفتن این‌که یکی از نوکیشان محکوم شده در این پرونده تتوی صلیب بر بدن دارد، می‌گوید: «به آقای فقان‌پور گفته‌اند یا باید صلیب‌های تتو‌شده (خال‌کوبی) روی بدنت را بسوزانی یا دوباره برایت پرونده باز می‌کنیم.»
فشار بر نوکیشان مسیحی و پیروانی که تازه به دینی غیر از اسلام گرویده‌اند در جمهوری اسلامی دهه‌هاست که ادامه دارد. با این‌حال، به‌خصوص در سال‌های اخیر و به‌ویژه از بعد از جنگ۱۲روزه با اسراییل، این فشارها وارد مرحله جدی‌تری شده است.
در حالی‌که در تهران، ایستگاه متروی «مریم مقدس» در خیابان «نجات الهی» یا «ویلا» افتتاح شده، سازمان «عفو بین‌الملل» درباره افزایش خطر برچسب جاسوسی زدن به اقلیت‌های مذهبی و دینی را از زمان جنگ ۱۲روزه بیشتر هم شده، هشدار داده است. بر اساس گزارشی که عفو بین‌الملل دوازدهم شهریورماه منتشر کرده، از ۲۴ خرداد (شروع حمله اسراییل به اهدافی در ایران) تاکنون بیش از ۲۰هزار نفر از جمله مخالفان سیاسی، مدافعان حقوق‌بشر، روزنامه‌نگاران، کاربران شبکه‌های اجتماعی، خانواده قربانیان اعتراضات، اتباع خارجی، افغان‌ها، اعضای اقلیت‌های قومی بلوچ و کُرد و پیروان بهایی، مسیحی و یهودی بازداشت شده‌اند.»
این سازمان عنوان کرده که در این مدت تقریبا سه ماهه، ده‌ها شهروند بهایی بازداشت و اموال‌شان مصادره شده، دست‌کم ۵۴ مسیحی زندانی شده‌اند و ۳۵ یهودی در تهران و شیراز به‌خاطر ارتباط با بستگان‌شان در اسراییل تحت بازخواست قرار گرفته‌اند.
حقوق شما
«موسی برزین»، حقوقدان و مشاور حقوقی ایران‌وایر می‌گوید که تغییر دین و حتی تبلیغ یک دین، در صورتی‌که دین دیگری را تخریب نکرده و به آن توهین نکند، در قوانین ایران آزاد است و جرم‌انگاری نشده، ولی دست قضات باز است تا آن را تحت قوانین دیگری تفسیر کنند و مجازات‌های سنگین برای این موارد صادر کنند.
او توضیح می‌دهد: «در قانون مجازات اسلامی، مشخصا بحث ارتداد یا تغییر دین، اصلا جرم‌انگاری نشده و تابه‌حال خیلی بر سر آن بحث بوده که آیا می‌شود آن را مجازات کرد یا نه!» او با اشاره به اصل ۱۶۷ قانون اساسی و ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی می‌گوید: «اولا در خود قانون اساسی و قانون مجازات اسلامی، موادی هست که می‌گوید در آن مواردی که قانون درباره آن سکوت دارد یا مبهم است، قضات باید باتوجه به مقررات شرعی، حکم‌شان را تعیین کنند. البته در خود این ماده هم اختلافاتی وجود دارد و بحث از همان اول سر آن خیلی زیاد بوده است.»
آقای برزین با اشاره به صدور حکم اعدام برای «هاشم آقاجری»، استاد دانشگاه تربیت مدرس و «محسن امیراصلانی»، زندانی عقیدتی که در سال ۱۳۹۳ اعدام شد، می‌گوید: «مثلا در مورد آقای هاشم آقاجری و امیراصلانی، قضات حکم اعدام‌شان را بر مبنای ارتداد دادند. ولی در کل دادگاه‌های ایران، کسانی‌که می‌روند مسیحی می‌شوند را با عنوان ارتداد برخورد نمی‌کنند. اتهام‌های دیگر می‌زنند. مثلا می‌گویند تبلیغ علیه نظام می‌کنید یا گروه تشکیل دادید علیه نظام. چون ارتداد هزینه سنگینی برای قوه قضاییه دارد.»
موسی برزین همچنین می‌گوید: «در عین حال، در قانون ماده ۵۰۰ مکرر قانون مجازات اسلامی می‌گوید هرگونه تبلیغی که مغایر با شرع یا انحرافی باشد، جرم است. در هر حال، هیچ‌جا نگفته که مثلا تبلیغ دین مسیحیت و یهودیت می‌تواند جرم باشد ولی مواد قانونی به‌طوری است که تفسیر می‌کنند و می‌برند ذیل یک سری از قوانین و نهایتا مجازات می‌کنند. در کل برای تغییر دین، در قوانین ایران، مجازاتی پیش‌بینی نشده. برای تبلیغ ادیان هم، به‌شرطی که علیه دین دیگری نباشد و به دین دیگری توهین نکند، جرم‌انگاری نشده و آزاد است.»
