«هرمز آرش» یا «ارباب هرمز» یکی از واقفان مشهور زرتشتی و سازنده محله تهرانپارس در شهر تهران است که در سال ۱۲۸۰ خورشیدی در محله خیرآباد یزد متولد شد.
ارباب هرمز همچون بسیاری از زرتشتیان، بخش زیادی از زندگی خود را در هندوستان با فعالیت در صنعت گذراند. او درآمد حاصل از کارخانه یخ‌سازی خود را به ایران آورد و در سال ۱۳۲۰ صرف خرید زمین‌های تهرانپارس کرد. این زمین‌ها شامل باغ مجیدآباد بود که با وسعت هزار هکتار در تملک «ابوالقاسم» بود. هرمز آرش با شراکت «ارباب وفادار تفتی» و «ارباب رستم دینیار مرزبان» اقدام به شهرسازی در آن زمین‌ها کرد.
ارباب هرمز بنا به گفته خود با سرمایه‌ای کمتر از ۵۰ تومان عازم هندوستان شد و فعالیت کاری خود را در آنجا شروع کرد. در همان‌جا با دختر دایی خود، «پری بانو آگاهی»، فرزند گشتاسب ازدواج کرد و حاصل این ازدواج سه دختر به نام‌های «زرین، دلنواز و یاسمین» و دو پسر به نام‌های «رویین‌تن و تهمتن» است.
او می‌خواست در آن زمین‌ها شهری مدرن و هم‌سان با نوترین شیوه‌های شهرسازی آن زمان بسازد. گستردگی زمین‌های خریداری شده به ۳۶ میلیون متر مربع می‌رسید. به هرروی، پس از انجام کارهای اداری، زمین‌ها به نام او و همسرش پری آگاهی ثبت شد و ارباب آرش دست به ساخت شهرکی زد که به سبب نوگرایی‌ها و شیوه‌های باریک‌بینانه مهندسی، بسیار مورد توجه قرار گرفت. ساخت شهرک از سال ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۲ خورشیدی طول کشید و به خواست ارباب هرمز آرش، تهرانپارس نامیده شد.
کسی که گام‌به‌گام با ارباب آرش در ساخت تهرانپارس همراهی کرد، ارباب وفادار تفتی بود. او مالک شرکتی بود که به نام خود او تجارتخانه تفتی شناخته می‌شد و کارهایش در تهران و یزد انجام می‌گرفت. زمین‌های تهرانپارس به نام هرمز آرش بود؛ اما انجام کارها و پیگیری و به سرانجام رساندن طرح بلندپروازانه برآوردن شهری نوساز و مدرن، بر دوش وفادار تفتی بود. شمار دیگری از نام‌داران زرتشتی نیز در این کار بزرگ همراهی‌ها کردند؛ مانند: «هرمز فیروزمند، جمشید روشن‌فر، خدامراد نامدار مرزبان، مهربان ماندگاریان، خدایار ماندگاریان، خسرو رشید خسرویان» و برخی دیگر. آن‌ها با یاری گرفتن از برجسته‌ترین مهندسان و طراحان شهری ایرانی و فرانسوی، محله‌ای ساختند که در زیبایی و شیوه‌های درست شهرسازی، در تهران آن روزگار مانند نداشت. هنوز هم محله تهرانپارس با همه ساخت‌وسازهای نو و تازه برآمده، از اصولی‌ترین بخش‌ها و محله‌های پایتخت شناخته می‌شود و خیابان‌ها و کوچه‌های آن نظمی هندسی و تعریف شده دارند. پس از انجام کارها و برآمدن تهرانپارس، شمار بسیاری از زرتشتیان به آنجا آمدند و شهرکی را شکل دادند که بافت و ساختاری زرتشتی داشت.
عمارت فعلی معروف به ارباب هرمز مساحتی تقریبا ۹۰۰ مترمربع دارد و به سبک ترکیبی از معماری سنتی با معماری غربی، در دو طبقه ساخته شده است. این بنا به همراه زیرزمینی کوچک در ابتدا در باغی به وسعت یک میلیون مترمربع بنا شده بود که در حال حاضر ۴۲ هزار مترمربع از آن باقی مانده است.
درون باغ اناری، سازه‌ای قاجاری ساخته شده بود که ارباب هرمز آرش این سازه را سراسر بازسازی کرد و خود و خانواده‌اش ماه‌هایی از سال را در آنجا به‌سر می بردند. چند سال پیش، در دی‌ماه ۱۳۹۳، در این ساختمان که اکنون در اختیار سازمان زیباسازی شهر تهران است، نخستین موزه طراحی گرافیک آسیا بنیان‌گذاری شد. در این میان باید از «رستم‌باغ» نیز نام برد که «ارباب رستم گیو» در سال ۱۳۳۶ برای سکونت و زندگی خانواده‌های زرتشتی ساخت. این بخش در فلکه دوم تهرانپارس دیده می‌شود.
بعد از درگذشت پسر او رویین تن، ارباب هرمز آرش دستور ساخت درمانگاهی در تهرانپارس را داد که هنوز هم به کار خود ادامه می‌دهد. آن درمانگاه به یادبود فرزند جوان و درگذشته‌اش، رویین‌تن نامیده شده است. مدرسه‌ای هم به خواست ارباب هرمز در جایی که اکنون خیابان جشنواره نامیده می‌شود، ساخته شد. داماد ارباب آرش نیز در نزدیکی خیابان استخر کنونی مهدکودک پری‌دخت را در سال ۱۳۴۶ بنیان‌گذاری کرد.
یکی از اصلی‌ترین خیابان‌های تهرانپارس، «تیرانداز» نام دارد. تیرانداز نام پدر ارباب آرش بود و او به احترام پدرش چنین نامی را برگزیده بود.
ارباب هرمز آرش در سال ۱۳۵۱ درگذشت و سرپرستی املاک او را تهمتن آرش برعهده گرفت. املاک ارباب هرمز آرش بعد از انقلاب مصادره شد. پارک پلیس، دبیرستان پری آگاهی، مدرسه راهنمایی هرمز آرش، مسجد خیابان بهار تهرانپارس، سینمای درایوین تهرانپارس و … از جمله اماکنی هستند که در زمره املاک هرمز آرش بوده یا برای استفاده شهروندان ایرانی بهسازی شده بود.
