
تداوم بازداشت و بیخبری از دو شهروند بهایی در کرمان و نوشهر
پس از گذشت چند هفته از بازداشت دو شهروند بهایی در شهرهای کرمان و نوشهر، وضعیت آنها همچنان نامشخص و با بیخبری همراه است.
جمهوری اسلامی هر زمان با یک بحران شدید داخلی مانند اعتراضات مردمی روبهرو شده برای گریز از وضعیت موجود به قدرتنمایی در برابر مردم کشور دستزده است. حکومت ایران در این سالها برای نشان دادن اقتدار و اشراف خود بر اوضاع پیشآمده، آسیبپذیرترین بخش جامعه ایران یعنی اقلیتها را هدف قرار میدهد.
شهروندان بهایی بهعنوان پرشمارترین اقلیت دینی در ایران همواره در مقاطع بحرانی تاریخ ۴۷ساله جمهوری اسلامی با بیشترین میزان سرکوب و آزارهای حکومتی مواجه بودهاند. در این مواقع، بازرسی منازل، احضار و بازداشت بخشی از پروژه حکومت برای تحتفشار قرار دادن این جامعه دینی است.
در طی جنگ ١٢روزه و پس از آتشبس، بهاییان ایران همچون برخی دیگر از اقلیتهای قومی و مذهبی کشور از قبیل کُردها و یهودیها با سرکوب شدید از جانب حکومت ایران روبهرو بودند، آزار و سرکوبی که از مدتی قبل با بازداشتهای مکرر و صدور احکام مختلف قضایی برای شهروندان بهایی آغاز شده و جنگ بهانهای بود تا حاکمیت ایران آزار و فشار سیستماتیک بر بهاییان را شدت ببخشد یا به زعم خود، آن را توجیه کند.
ماموران امنیتی جمهوری اسلامی در روزهای جنگ و پس از آتشبس، بهدلایل نامشخص به منازل دهها شهروند بهایی در شهرها و روستاهای ایران یورش برده و آنها را مورد تفتیش قرار دادند. اصفهان، قائمشهر، قزوین، شیراز، بیرجند، بوشهر (تنگستان)، روستاهایی در بویراحمد و روستای دزج اطراف اصفهان از جمله شهرهایی بودند که خانههای تعدادی از بهاییان آن نقاط مورد تفتیش قرار گرفت. این نکته قابلتوجه است که احتمالا محلهای تفتیش شده بیش از این تعداد بوده است ولی بهدلیل قطع اینترنت یا تهدید نیروهای امنیتی تاکنون اطلاعاتی بهدست نیامده است.
وجه مشترک همه این عملیاتها، رفتار خشونتآمیز همراه با تهدید ماموران بود. در بسیاری از این یورشها، ماموران مسلح از کلیه عملیات فیلمبرداری کردند. بهطور مثال، ماموران در تاریخ ٣٠خرداد به منزل «رویا آزادخوش» در بهارستان اصفهان هجوم برده و خانه را بهطرز وحشیانه و با بیاحترامی بازرسی کردند.
ماموران در حین بازرسی میپرسند که چهکسی زندانی بوده؟ که رویا خودش را معرفی میکند، ماموران به او میگویند: «تو را باید اعدام میکردند، همه بهاییها باید اعدام شوند.» رویا آزادخوش یکی از بهاییان زندان اصفهان است که مدتی است با توقف حکم، موقتا آزاد است. ماموران بهعمد گلنگدن اسلحههای خود را کنار بچهها میکشند که موجب ترس آنان شود. در پایان، برادر شوهر رویا بدون حکم بهدلیل انجام ندادن سریع دستورات ماموران و یک خانم از دوستان رویا را که ماشین او آنجا بوده، بازداشت شدند و روز بعد آزاد میشوند.
نکته دیگر این که در بیشتر این یورشها، ماموران بهجز کتابها و عکسهای مذهبی مربوط به آیین بهایی، وسایل شخصی صاحبخانه و سایر ساکنین منزل مانند موبایلها، کامپیوتر، لپتاپ، سندهای مالکیت، آلبوم و عکسهای خانوادگی، طلا و زیورآلات موجود در خانه را هم ضبط کرده و با خود بردهاند.
بازداشت شهروندان بهایی در روزهای جنگ شروع شد و پس از آن ادامه یافت. اما خبرهای مربوط به دستگیری افراد در دوره دوازده روزه جنگ، بهدلیل کندی یا نبودن اینترنت در کشور پس از آتشبس پخش شد.
نخستین شهروند بهایی که خبر دستگیری وی منتشر شد، «نوید تشکر»، در بهارستان اصفهان بود. او در تاریخ ۱تیر۱۴۰۴ توسط ماموران وزارت اطلاعات در اصفهان (بهارستان) بازداشت شد. نوید ابتدا در تاریخ ۲۵خرداد از طریق تماس همکارانش بهکارگاه (محل کارش) کشانده میشود درحالیکه ماموران در آنجا منتظر وی بودند. ماموران پس از بازرسی محل، نوید و بقیه افراد کارگاه را بازداشت کردند. اتهام آنان رفتوآمدهای مشکوک و مربوط به پهپاد عنوان میشود. روز بعد، همه بازداشتشدگان ازجمله نوید تشکر از اتهام وارده تبرئه و آزاد میشوند و کلیه وسایل ضبط شده بهجز تلفن همراه به بازداشتشدگان برگردانده میشود.
سه مامور وزارت اطلاعات با در دستداشتن حکم قاضی که در آن خواسته شده تا نوید دوباره بازجویی شود، یکشنبه اول تیر، به منزل آقای تشکر وارد شده و پس از تفتیش منزل و ضبط موبایلهای ساکنین منزل و لپتاپ، نوید تشکر را هم بازداشت میکنند. پس از پیگیری خانواده تشکر مشخص میشود که نوید تشکر توسط وزارت اطلاعات کشور دستگیر شده و تحت بازجویی است.
فرد دیگری که در همین تاریخ بازداشت شد، «ایمان رحمتپناه» بود. ساعت ١١شب هشت مامور امنیتی به منزل این شهروند بهایی در شهر شیراز وارد شده و او را مقابل چشمان فرزندان کوچکش بازداشت کردند. ماموران برخی وسایل شخصی و الکترونیکی نامبرده از قبیل کتابهای مذهبی، لپتاپ و تلفن همراه وی را هم توقیف کردند.
«آرمان نیکآئین»، آهنگساز و مدرس موسیقی ساکن قشم که برای یک سفر دو روزه به شیراز سفر کرده بود، روز دوشنبه دومتیر۱۴۰۴ در یک جمع کوچک خانوادگی توسط ماموران اطلاعات سپاه شیراز بازداشت شد. در پی این یورش، مادر و برادر وی دچار حمله عصبی شده که با اورژانس به بیمارستان منتقل شدند.
بازداشت بهاییان پس از آتشبس ادامه پیدا کرد. اولین بازداشتشدگان در مازندران بودند. یک روز پس از اعلام آتشبس در روز چهارشنبه ۴تیر دو شهروند بهایی به نامهای «نازنین عابدینی» و «نویان حجازی»، بهترتیب در شهرهای قائمشهر و جویبار توسط ماموران در منازل شخصی خود توسط ماموران وزارت اطلاعات دستگیر شدند. نازنین، مربی موسیقی کودک و نویان، برنامهنویس کامپیوتر و مدرس موسیقی است.
بنا به گزارشها، حداقل سه شهروند بهایی به نامهای «مهیار میبدی»، «صهبا محمدی» و «مهران دستورنژاد»، بهترتیب در شهرهای رفسنجان، بیرجند و مرودشت (اطراف شیراز) در روز شنبه ۷تیر در منازل شخصی خود بازداشت شدند. با توجه به اینکه تاکنون هیچگونه اطلاعاتی از طرف مسوولین مربوطه در مورد دلیل بازداشت این افراد به خانوادههایشان داده نشده، این سوال پیش میآید آیا ارتباطی بین دستگیری یک جوان بهایی در رفسنجان یا دختری جوان در بیرجند که شهرهایشان بهطور مستقیم درگیر جنگ نبودهاند، با اتفاقات اخیر وجود دارد یا آنان بهدلایل دیگری بازداشت شدهاند؟
بازداشت یک زوج بهایی با فاصله زمانی ۴٨ساعت از همدیگر از دیگر موارد برخوردهای قضایی یا شهروندان بهایی پس از آتشبس است. ماموران وزارت اطلاعات در قائمشهر «راکوئل عطائیان (حقدوست)» را در تاریخ ١٠تیر و «سهیل حقدوست» را در ١٢تیر مقابل چشمان دختر ١٣سالهشان بهطرز وحشیانهای دستگیر کرده و این دختر نوجوان را که در نبودن مادر و پدرش تنها مانده، با توهین و تحقیر تهدید به بازداشت کردند.
بازداشت زوجهای بهایی منحصر به مورد مذکور در بالا نیست. «لوا صمیمی»، همسر نویان حجازی در روز دوشنبه ۱۶تیر هنگامی که با در دستداشتن نامه رسمی ملاقات، به زندان «کچویی» ساری مراجعه کرده بود، یک خودروی حامل ماموران اداره اطلاعات به او نزدیک شده و وی را بازداشت میکنند.
بنا به اطلاعات رسیده، لوا صمیمی (حجازی)، آخرین شهروند بهایی بازداشت شده در روزهای گذشته است.
در روز دوشنبه ۱۶تیر، یک پدر و دختر بهایی به نامهای «کیوان» و «لوا دهقانی» به اداره اطلاعات اصفهان احضار شده که پس از چندین ساعت بازجویی آزاد شدند. کیوان دهقانی، برادر «انیسا دهقانی»، نویسنده کتاب «قطار چهارشنبهها» از کتابهای پرفروش نشر «ناکجا» در خارج از کشور است. این کتاب با نگاهی بر خاطرات زندان نویسنده و خانوادهاش نوشته شده است. بنا به استوری انیسا دهقانی، ماموران اداره اطلاعات با تماس و تهدید دوستان و همسایگان او و برادرش از آنان خواستهاند تا شهادت دهند انیسا و برادرش جاسوس اسراییل هستند.
نکته آخر، با گذشت روزها و برای بعضی چند هفته از دستگیریشان، خانوادههای شهروندان مذکور اطلاعی از دلایل بازداشت و اتهام عزیزانشان ندارند. نداشتن تماس تلفنی یا تماس محدود موجب تشدید نگرانی خانوادهها شده است.
قابل ذکر است از بین بازداشتشدگان بهایی، نوید تشکر پس از ١٧روز بازداشت با تودیع قرار وثیقه معادل یک میلیارد تومان در روزهای گذشته آزاد شد.
پس از گذشت چند هفته از بازداشت دو شهروند بهایی در شهرهای کرمان و نوشهر، وضعیت آنها همچنان نامشخص و با بیخبری همراه است.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در گزارشی که در روزهای گذشته منتشر شد، آزار و سرکوب بهاییان در ایران را در زمره جدیترین نگرانیهای حقوق بشری جهان عنوان کرد. با این حال احضار، بازداشت، تفتیش منازل و مصادره اموال بهاییان همچنان ادامه دارد. این در حالی است که مسعود پزشکیان، رییس جمهوری ایران اهداف خود را از سفر به آمریکا و شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل عدالت، حق و انسانیت اعلام کرده است.