کیان ثابتی:
شورای اتحادیه اروپا، ۲۵فروردین۱۴۰۴، دو نهاد و پنج فرد مرتبط با دستگاه قضایی ایران را به‌دلیل نقض حقوق‌بشر، به‌خصوص آزار و سرکوب شهروندان بهایی تحریم کرد. «عباسعلی حوزان»، قاضی شعبه ۳۶ تجدیدنظر استان تهران، «مهدی نعمتی»، رییس حفاظت و اطلاعات زندان استان فارس، «کامران زارع»، قاضی دادگاه تجدیدنظر استان فارس، سید «محمود ساداتی»، قاضی دادگاه انقلاب شیراز و «محمد خسروانی»، دادستان ویژه دادگاه شیراز، اسامی افراد تحریم شده هستند. همچنین «زندان مرکزی شیراز» و «شعبه اول دادگاه انقلاب شیراز»، در فهرست تحریم اتحادیه اروپا قرار دارند.
در‌حال‌حاضر، ۲۵ شهروند بهایی به حکم دادگاه‌های انقلاب در زندان‌های جمهوری اسلامی روزگار می‌گذرانند، درباره آن‌ها چه می‌دانیم؟
***
«فریبا کمال آبادی»، به‌عنوان قدیمی ترین زندانی بهایی در ایران شناخته می‌شود. او در ۹مرداد۱۴۰۱ در منزل شخصی خود در تهران بازداشت شد و در‌حال‌حاضر، بیش از سی‌و‌چهار ماه است که در زندان اوین زندانی است.
شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی «ایمان افشاری»، این شهروند ۶۳ ساله بهایی را طبق ماده ۴۹۸ قانون مجازات اسلامی بابت اتهام «اداره جامعه بهایی ایران به قصد برهم زدن امنیت کشور»، به اشد مجازات، یعنی ۱۰ سال زندان محکوم کرد. این اتهام درحالی به فریبا کمال آبادی نسبت داده شد که او از سال ۱۳۸۸ هیچ سمتی در جامعه بهایی ایران نداشته است و اتهام مذکور، به‌صراحت از سوی او رد شد. حکم بدوی او توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، عینا تایید شد.
فریبا کمال آبادی پیش‌تر هم بر‌اساس همین اتهام بازداشت شده و ده سال از عمر خود را از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶، در زندان اوین گذراند.
«سپهر ضیایی»، یکی دیگر از زندانیان بهایی در زندان اوین است. او در ۲مهر۱۴۰۱ توسط ماموران اداره اطلاعات، در منزل شخصی خود در تهران بازداشت شد. هم‌زمان با دستگیری او، دو بهایی شناخته شده دیگر هم دستگیر شدند.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در نخستین بیانیه که در جریان اعتراضات «جنبش مهسا» منتشر کرد، به ورود بهاییان به صحنه‌های آشوب و تشویق به خرابکاری و تخریب اماکن عمومی، همچنین دستگیری سه تن از شهروندان بهایی به‌عنوان سران بهاییت (بدون ذکر نام) اشاره کرد. پس از بیانیه مذکور، باتوجه به تعداد بازداشت‌شدگان بهایی، این گمان به وجود آمد که احتمالا آقای ضیائی، یکی از شهروندان بهایی است که گرفتار پرونده‌سازی وزارت اطلاعات علیه جامعه بهایی شده است. قاضی افشاری، این شهروند ۶۵ ساله بهایی را طبق بند ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی بابت «عضویت در جامعه بهایی»، به پنج سال زندان محکوم کرد. حکم مزبور توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر تهران، عینا تایید شد.
«کیوان رحیمیان»، مترجم و روانشناس بهایی، از جمله زندانیان عقیدتی در زندان اوین است. او به‌اتهام «تبلیغ آیین بهایی از طریق کلاس‌های روانشناسی»، به پنج سال زندان محکوم است. اتهامی که او در یادداشتی از زندان آن را رد کرده و نوشته است: «کاملا نادرست است و همه افرادی که چه به‌صورت فردی و چه گروهی در کلاس‌های من شرکت کرده‌اند، گواه این واقعیت هستند که من کلمه‌ای از آیین بهایی و یا بهایی بودنم نگفته‌ام؛ و چه بسا بسیاری از آن‌ها نمی‌دانستند بهایی هستم.»
کیوان رحیمیان، پیش‌تر بابت همین اتهام (تدریس روانشناسی)، پنج سال دیگر هم در طی سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ در زندان گذرانده است.
آقای رحیمیان در دادگاه بدوی به ریاست قاضی «صلواتی»، به‌اتهام «فعالیت آموزشی مغایر با شرع اسلام» به پنج سال و به‌اتهام «اجتماع و تبانی بر ضد امنیت کشور»، به چهار سال زندان محکوم شد. حکم مذکور در شعبه ۳۶ تجدیدنظر استان تهران عینا تایید شد که با اعمال ماده ۱۳۴، مجازات اشد، یعنی پنج سال حبس در مورد متهم قابل اجرا است.
«عفیف نعیمی»، یکی دیگر از زندانیان بهایی است. نعیمی به‌همراه دوازده شهروند بهایی دیگر ساکن کرج در پرونده موسوم به «آموزش کودکان»، مجموعا به بیش از ۴۰ سال زندان محکوم شدند که او با حکم هفت سال زندان، دارای بالاترین حکم در بین سیزده نفر مزبور است. آقای نعیمی از اردیبهشت۱۴۰۲ پس از بازداشت در یک دورهمی دوستانه و خصوصی، در زندان کرج گرفتار است.
«سینا نعیمی»، پسر عفیف، در پستی ماجرای دستگیری پدرش را این‌گونه شرح می‌دهد: «…ایشان رو بازداشت می‌کنن. اتهام ایشون چیه؟ اینکه مدرسه دخترانه ابتدایی به درخواست یکی از هم‌بندی‌های سابقش راه انداخته. یعنی چی، یعنی اینکه ایشان گفته من می‌خوام این کار فرهنگی رو انجام بدم ولی توانم برای راه اندازیش کمه، کمکم می‌کنی؟ پدر منم به‌خاطر اعتماد و دوستی با ایشون و صدالبته اینکه کاری که او می‌خواسته انجام بده کار فرهنگی بوده، قبول می‌کنه. مدرسه‌ای که پدر من چون می‌دونسته دوستان اگر اونجا ببیننش به‌دلیل توهم توطئه‌ای که دارن هزار و یک برداشت دیگه می‌کنن، یک بار هم پاش رو داخل اونجا نذاشت. آخر چی شد، گرفتنش به جرم اینکه تو می‌خواستی از طریق کودکان نفوذ کنی…»
در‌حال‌حاضر عفیف نعیمی علی‌رغم نگرانی‌های جدی پزشکی از جمله وخامت وضعیت قلبی، همچنان در زندان کرج زندانی است. طبق گزارش پزشکی قانونی، او تحمل حبس را ندارد و ادامه این حبس، او را با خطرات جدی مواجه کرده و امید به بهبودی وجود نخواهد داشت.
مقامات و رییس زندان در ابتدا بر اساس این گزارش اقدام کرده و مقدمات آزادی او را فراهم کرده بودند، ولی دادستان برخلاف نتایج گزارش پزشکی مبنی‌بر شدت بیماری آقای نعیمی، بر ادامه حبس او تاکید کرده است.
همچنین یازده زن بهایی در زندان دستگرد اصفهان، در حال گذراندن محکومیت پنج سال حبس هستند. «مژگان پورشفیع، نسرین خادمی، آزیتا رضوانی خواه، بشری مطهر، سارا شکیب، رویا آزاد خوش، شورانگیز بهامین، ساناز راسته، مریم خورسندی، فیروزه راستی نژاد و فرخنده رضوان پی»، اسامی این زنان زندانی است.
شعبه یک دادگاه انقلاب اصفهان به ریاست قاضی «براتی»، هرکدام از این شهروندان بهایی را به»اتهام «مشارکت در انجام فعالیت تبلیغی و آموزشی انحرافی مغایر با شرع مقدس اسلام»، به پنج سال زندان و جریمه نقدی محکوم کرد که حکم مزبور توسط شعبه ۳۷ دادگاه تجدیدنظر تایید شد.
این یازده شهروند بهایی از بهمن سال گذشته در زندان هستند. ماموران امنیتی در ۳بهمن۱۴۰۳ با یورش به منازل، آنان را بدون حکم احضاریه بازداشت کرده و به زندان منتقل کردند. قابل توجه است که پرونده قضایی این یازده شهروند بهایی، مربوط به تفتیش منازل و بازداشت آنان در سال ۱۴۰۰ در شهر بهارستان اصفهان است.
«پیام ولی»، یکی دیگر از بهاییان زندان کرج است. او به ۹ سال و ۹ ماه حبس تعزیری محکوم است که با اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مجازات، اشد آن، یعنی ۶ سال حبس در مورد او اجرا می‌شود. شعبه اول دادگاه انقلاب استان البرز به ریاست قاضی سید «موسی آصف الحسینی»، آقای ولی را بابت اتهام «همکاری با دول متخاصم» به ۱۰ سال حبس، بابت اتهام «اغوا یا تحریک مردم به جنگ و کشتار با یکدیگر» به پنج سال زندان و به‌اتهام «تبلیغ علیه نظام»، به یک سال حبس محکوم کرد. حکم بدوی در دادگاه تجدیدنظر به ۹ سال و ۹ ماه کاهش پیدا کرد.
این شهروند بهایی در ۲مهر۱۴۰۱ و هم‌زمان با اعتراضات سراسری، در محل کار خود در کرج با ضرب‌و‌شتم بازداشت شد. پیام ولی در دو سال و نیم گذشته از دریافت مرخصی محروم بوده است. پیام در این دوران مادر خود را دراثر بیماری از دست داد، ولی مقام قضایی به او اجازه دیدار کوتاه با مادرش نداد.
آقای ولی در دوره بازجویی برای اعتراف اجباری علیه دین بهایی و اعتقادات دینی خود تحت فشار قرار گرفت که بازجویان با مقاومت و عدم پذیرش از سوی او روبه‌رو شدند. پیام با فرستادن نامه به مقامات، شرایط خود را در زندان شرح داد که ارسال این نامه‌ها موجب پرونده‌سازی جدیدی علیه او شد.
این زندانی بهایی بر اساس پرونده جدید، متهم به «تبلیغ علیه حکومت از طریق نشر اکاذیب» شد و هشت ماه حبس به محکومیت او اضافه شد.
در پی مشکل‌تراشی بهشت زهرا برای دفن اموات درگذشتگان بهایی در گورستان بهاییان تهران، سه تن از بهاییان تهران با نامهای «منصور امینی»، «عطاالله ظفر» و «ولی‌الله قدمیان»، اردیبهشت۱۴۰۲ بازداشت شدند. این سه شهروند بهایی، امورات مربوط به دفن اموات بهایی را در آرامستان بهاییان تهران انجام می‌دادند.
شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، هرکدام از این سه شهروند را به‌اتهام عضویت در گروه غیرقانونی به قصد برهم زدن امنیت کشور به پنج سال زندان محکوم کرد. حکم بدوی در شعبه ۳۶ تجدیدنظر استان تهران به ریاست قاضی «عباسعلی حوزان» کاهش پیدا کرد. بر اساس رای دادگاه تجدیدنظر، منصور امینی به سه سال و ظفر و قدمیان، هرکدام به دو سال زندان محکوم شدند.
ولی‌الله قدمیان در روزهای گذشته آزاد شد، ولی آقایان امینی و ظفر، دوران محکومیت خود را در زندان اوین می‌گذرانند.
«سیروس ذبیحی مقدم» در ۲مهر۱۴۰۱، هم‌زمان با اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، در منزل شخصی خود در مشهد بازداشت شد. او نیز احتمالا یکی دیگر از سه شهروند بهایی مذکور در بیانیه وزارت اطلاعات در رابطه با اعتراضات ۱۴۰۱ است.
شعبه یک دادگاه انقلاب مشهد به ریاست قاضی منصوری، این شهروند بهایی را به‌اتهام «تشکیل و عضویت در جمعیت به قصد برهم زدن امنیت کشور» به هفت سال و بابت «تبلیغ علیه نظام»، به یک سال زندان محکوم کرد. حکم دادگاه در دیوان عالی کشور نقض شد، اما شعبه ۳۷ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی، حکم دیوان عالی را نپذیرفت و سرانجام این شهروند ۶۵ ساله بهایی در روز دوشنبه ۲۴دی۱۴۰۳، جهت گذراندن حکم هفت سال حبس تعزیری به زندان وکیل‌آباد مشهد منتقل شد.
«انیسا فنائیان»، در روزهای پایان سال ۱۴۰۳، توسط ماموران در خیابان بازداشت و جهت گذراندن محکومیت به زندان سمنان منتقل شد. این زن بهایی محکوم به هشت سال زندان است که هفت سال از حکم او با اعمال ماده ۱۳۴ اجرا خواهد شد. شعبه ۷ دادگاه تجدیدنظر استان سمنان به ریاست «جواد رئیسی»، او را به‌اتهام «تشکیل گروه با هدف برهم زدن امنیت ملی» به هفت سال و بابت «اتهام تبلیغ علیه نظام»، به یک سال زندان و در مجموع، به هشت سال زندان محکوم کرده است.
خانم فنائیان در نامهای خطاب به دختر و پسر نوجوانش، جرم خود را کمک به کودکان افغانستانی بیان کرده است. او در این نامه نوشته است: «ممکن است بپرسید چرا ما- و بسیاری دیگر- این‌طور مجازات شده‌ایم؟ این به خاطر این است که ما بهایی هستیم و معتقدیم که خداوند همه انسان‌ها را صرف‌نظر از نژاد یا جنسیت یاپیشینه‌شان، برابر آفریده است. به همین دلیل، دولت ایران می‌خواهد حق موجودیت ما را انکار کند.»
«حامی بهادری»، یکی دیگر از زندانیان بهایی در زندان اوین است. او در۳۰مهر۱۴۰۱ توسط ماموران امنیتی در منزل شخصی خود در تهران بازداشت و از آن تاریخ تاکنون، در زندان به سر می برد. این جوان محروم از تحصیل بهایی به حکم قاضی صلواتی، به‌اتهام «اجتماع و تبانی» به پنج سال و بابت اتهام «تبلیغ علیه نظام»، به یک سال زندان و مجموعا به شش سال زندان محکوم شده است.
به اسامی زندانیان بهایی، یک مادر و پسر بهایی زندانی در رشت را هم باید افزود: «نازیلا خانی‌پور» و پسرش «وصال هروی» که هرکدام به ترتیب به دو و چهار سال زندان محکوم هستند.
«فریده مرادی» و «گلنوش نصیری»، آخرین شهروندان بهایی هستند که تا زمان انتشار این مطلب، برای اجرای حکم به زندان وکیل آباد مشهد منتقل شده‌اند. هرکدام از این دو زن بهایی به‌اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به هشت ماه زندان محکوم شده‌اند. در رای صادره، آموزش دروس مدرسه و سواد‌آموزی به کودکان روستاهای محروم اطراف مشهد، مصداق حکم نامبردگان عنوان شده است.
به تعداد بالا، «طاهره نوروزی» که دوره یک سال محکومیت خود را با محدودیت تردد با پابند الکترونیکی در شیراز می‌گذراند،« مهوش ثابت» و «پریدخت شجاعی» که در مرخصی هستند را هم باید اضافه کرد.
