«مانوئل بِربِریان»، زمین‌شناس ایرانی ارمنی‌تبار و از پیشگامان لرزه‌شناسی و دانش زمین‌ساخت در ایران و عضو آکادمی علوم نیویورک روز پنجم آبان ۱۳۲۴ در تهران متولد شد.
او دوره ابتدایی را در دبستان «فردوسی» و دبیرستان را در گروه فرهنگی «خوارزمی» با کسب رتبه نخست در امتحانات نهایی سال تحصیلی در سال ۱۳۴۳ به پایان رساند. سپس تحصیلات خود را در رشته زمین‌شناسی در «دانشگاه تهران» ادامه داد و در سال ۱۳۴۷ خورشیدی با کسب رتبه نخست دوره کارشناسی از ایـن دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.
مانوئل پس از دریافت مدرک لیسانس، به سازمان زمین‌شناسی کشور پیوست. او در فاصله سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶، در سمت‌های زمین‌شناس، سنگ‌شناسی، نماینده سازمان زمین‌شناسی کشور در همایش‌های بین‌المللی، مسوولیت مشترک با «موسسه بین‌المللی دیمز و مور» در انتخاب ساختگاه و مطالعه خطرهای زمین‌شناختی نیروگاه هسته‌ای بوشهر، معاونت و ریاست بخش زمین‌ساخت و لرزه زمین‌ساخت سازمان زمین‌شناسی کشور فعالیت کرد. اما شوق ادامه تحصیل موجب شد که در سال ۱۳۵۶ تمام مسوولیت‌های خود را رها کند و برای ادامه تحصیل راهی بریتانیا شود.
او درجه دکترای خود را در رشته ژئوفیزیک و با تخصص در لرزه زمین‌ساخت و لرزه‌شناسی زلزله از «دانشگاه کمبریج» در سال ۱۹۸۱ (۱۳۶۰) دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران و اشتغال مجدد در سازمان زمین‌شناسی کشور در فاصله سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۹ به عنوان پژوهش‌گر، کارشناس ارشد زمین‌شناسی و رییس بخش پژوهش‌های صحرایی زمین‌لرزه و مشاور علمی رییس سازمان زمین‌شناسی به فعالیت پرداخت و در سال ۱۳۶۹ به عنوان عضو هیات مدیره «پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله» برگزیده شد.
دکتر بربریان در سال ۱۳۶۹ به امریکا رفت تا فعالیت‌های پژوهشی خود را بر روی ایران در آن‌جا دنبال کند. در دو سال اول، در گروه صحرایی مطالعه دیرینه لرزه‌شناسی گسل «سان آندریاس» در «موسسه فناوری» کالیفرنیا مشغول بود و در تدوین نخستین کاتالوگ زمین‌لرزه ایران در یونسکو شرکت داشت. از سال ۱۳۷۱ تا کنون نیز در «موسسه نجاریان» (Najarian) نیوجرسی امریکا به عنوان متخصص زمین‌شناسی و محیط زیست مشغول به فعالیت است.
دکتر بربریان به عنوان یکی از دانشمندان بزرگ لرزه زمین‌ساخت جهان و از چهره‌های علمی درخشان عصر حاضر، داوری مقالات مجله‌های علمی معتبری هم‌چون Journal of Asian Earth Sciences ,Geological Magazine, Tectonophysic, Nature و Geophysical Journal International را برعهده داشته و عضو موسسه‌ها و انجمن‌های بسیاری هم‌چون «فرهنگستان علوم نیویورک»، «موسسه زمین‌شناسان حرفه‌ای امریکا»، «اتحادیه پیشبرد علوم امریکا»، «موسسه پژوهش‌های مهندسی زلزله امریکا»، «انجمن فلسفه کمبریج»، «انجمن زمین‌شناسی لندن»، «انجمن زمین‌شناسی امریکا»، «اتحادیه ژئوفیزیک امریکا»، «موسسه زمین‌شناسی امریکا»، «انجمن لرزه‌شناسی امریکا»، «موسسه بین‌المللی پیش‌گیری و کاهش خطرهای طبیعی کانادا» است.
در سال ۱۹۹۵میلادی (۱۳۷۴ خورشیدی)، فرهنگستان علوم نیویورک به پاس پژوهش‌های گسترده در لرزه زمین‌ساختی و زمین ساخت برگه‌ای، دکتر مانوئل بربریان را پژوهش‌گری خودساخته، پرکار و آشنا به دانش زمین شناسی پیشرفته شناخت و از او برای عضویت در این فرهنگستان دعوت کرد. پیش از آن، در سال ۱۹۹۳میلادی (۱۳۷۲ خورشیدی) نیز جامعه زمین شناسان حرفه‌ای امریکا دکتر بربریان را به عنوان زمین‌شناس حرفه‌ای این کشور برگزیده بود.
بربریان در سال ۲۰۰۱ میلادی (۱۳۸۰ خورشیدی) نیز به عنوان زمین‌شناس شناخته شده کاربردی در ایالت نیوهمپشایر برگزیده شده بود.
مانوئل بربریان موفق به ارایه بیش از ۳۰۰ مقاله در زمینه‌های لرزه‌شناسی، لرزه زمین‌ساخت، زمین‌شناسی زمین‌لرزه‌ها، ارزیابی خطر لرزه‌ای، زمین‌ساخت، زمین‌شناسی ناحیه‌ای، زمین‌شناسی ساختاری، زمین‌شناسی صحرایی و نقشه‌های زمین‌شناسی، علوم و مهندسی محیط زیست به دو زبان فارسی و انگلیسی شده است.
آخرین کتاب پژوهشی چاپ شده دکتر بربریان، زمین‌لرزه‌ها و گسل‌های هم زمان در پوسته ایران زمین (بررسی تاریخی، اجتماعی و فیزیکی) به زبان انگلیسی است که «انتشارات السوایر» آن را در سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳ خورشیدی) به چاپ رساند.
کتاب «دگرریختی قاره‌ای در فلات ایران زمین» بربریان که آن را به زبان انگلیسی نگاشته است، در دوره دوم «کتاب سال» جمهوری اسلامی ایران، در ۱۳۶۳ خورشیدی به عنوان کتاب سال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزیده شد.
هم‌چنین انجمن زمین‌شناسی ایران در سال ۱۳۷۷ به پاس سال‌ها پژوهش بر روی لرزه‌شناسی و پیشبرد دانش زمین‌لرزه و نقش دکتر بربریان در زمین‌ساخت ایران، او را به عنوان اولین زمین‌شناس نمونه سال انتخاب کرد.
