آندره سوروگین

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌ خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل [email protected] تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.
***

«آندره سوروگین»، معروف به «درویش‌خان»، نقاش برجسته مینیاتور و یکی از بنیان‌گذاران شیوه نقاشی قهوه‌خانه‌ای در سال ۱۲۷۵ در تهران متولد شد.

نام پدرش «آنتوان سوروگین» و مادرش «لوئیز گورگنیان» بود. پدرش، آنتوان خان، نقاش و عکاس نام‌دار و یکی از اولین سینماداران تهران و مهم‌ترین عکاس تاریخ‌نگار دوره واپسین «قاجار» بود.

آندره اولین کسی است که نقاشی غیر آموزشی و عامیانه‌ای را  که در قهوه‌خانه‌ها به دیوار می‌آویختند، با مینیاتور تلفیق داد و ژانر جدیدی در هنر نقاشی به وجود آورد.

تا پیش از او، نقاشی قهوه‌خانه‌ای جزو  تبارشناسی تابلوی هنری تلقی نمی‌شد و عموماً این آثار را نقاشان ساختمان و گچ‌کاران از روی وقایع مذهبی و شاهنامه فردوسی در قهوه‌خانه‌ها و نشیمن‌گاه کارگران نقش می‌زدند.

آندره تحصیلات خویش را در مدرسه «سن لوئی» فرا گرفت و چندی نیز در این مدرسه به تدریس پرداخت و سپس خود را وقف نقاشی کرد. پس از سال‌ها فعالیت در ایران، راهی وین شد و در نهایت در آلمان اقامت گزید.

مدرسه سن لوئی را کشیشان لازاریست کاتولیک اداره می‌کردند. آن‌ها با شروع جنگ جهانی اول، از ایران خارج شده و جا را برای معلمان ایرانی خالی کرده بودند. به علت کمبود معلم، همان‌ها که دانش‌آموز سال‌های قدیم مدرسه بودند، معلم آن‌ مدرسه شدند و درویش هم یکی از این معلمان بود.

آندره به واسطه آشنایی با خانقاهی در حوالی پشت «خندق» (پیچ شمیران زمان قدیم)، نام خود را درویش کرده بود. «درویش پرورده ایران» امضای او روی آخرین نقاشی‌های آندره است.

اولین نمایشگاه آندره سوروگین در سال ۱۳۱۳ موجب شهرتش شد و توجه چند تن از نویسندگان و هنرمندان آن روزگار را به سوی او معطوف داشت.

درویش به مدت ۹ سال غرق در آثار فردوسی شد و تعداد ۴۱۶ اثر از شاهنامه فردوسی نقاشی کرد که با تاریخ فوت این شاعر بزرگ هم‌خوانی داشت. زمانی که برای اولین بار در هندوستان هزاره فردوسی برگزار شد، مینیاتورهای سوروگین که در ایران به صورت مجموعهٔ ۹ جلدی انتشار یافته بودند، برای برگزاری نمایشگاه روانه هندوستان شدند ولی متاسفانه تعدادی از آن‌ها هرگز بازنگشتند.

«ژانت لازاریان»، مدیر یکی از قدیمی‌ترین نگارخانه‌های تهران، روزنامه‌نگار و نویسنده «دانشنامه ایرانیانِ ارمنی» گفته بود: «درویش به دلیل ارزش ندادن وزارت فرهنگ وقت به آثارش، تعداد ۲۰۰ تابلو از داستان‌های شاهنامه فردوسی و مضمون رباعیات خیام را که در مدت ۲۰ سال کشیده بود، با خود به هند برده و فروخته است.»

درویش بعد از بازگشت به تهران، تصاویر دیگری از روی رباعیات خیام و حافظ شیرازی خلق کرد.

سبک و شیوه تجسم موضوع که درویش در این مجالس به کار برده بود، هیچ شباهتی به شیوه و سبک نقاشی‌های قدیم و جدید که از شاهنامه شده بود، نداشت. او نقاش سبک مینیاتورهای استادان عهد «صفوی» مانند «کمال‌الدین بهزاد» و «رضا عباسی» را با اسلوب و فنون نقاشی جدید توام ساخت و توانست آثار گران‌بهایی به وجود آورد.

آندره سوروگین نمایشگاه‌های متعددی در شهرهای وین، برلین، بروکسل، پاریس و لندن برگزار و در همه جا به عنوان مینیاتورساز ایرانی توفیق یافت و شهرت جهانی کسب کرد.

درویش خان ۲۷ آذر ۱۳۷۵ در «اشتوتگارت» آلمان در سن ۱۰۰ سالگی درگذشت.

اشتراک‌گذاری در شبکه‌های اجتماعی

درباره ما

در این وبسایت اطلاعات مربوط به ادیان و مذاهب ایران گردآوری شده ودر درسترس شما قرار دارد. با مراجعه به فهرست و گزینه‌های سایت، به این اطلاعات دسترسی پیدا خواهید کرد. 

© Copyright Off-Centre Productions 2021