«آرامائیس وارطانی هوسپیان» (آرمان هوسپیان)، بازیگر، کارگردان فیلم، تهیه کننده و نویسنده ایرانی ارمنیتبار بود که دوم اسفند ۱۲۹۹ در تبریز متولد شد.
او تحصیلات ابتدایی را در دبستان «هایکازیان-تاماریان» تبریز گذراند و سپس به علت تعطیلی مدارس ارامنه، از تحصیل باز ماند.
آرمان از سنین نوجوانی شیفته هنر تئاتر بود و در شهر تبریز در نمایشنامههای ارمنی بسیاری به روی صحنه رفت.
او در دوران مدرسه در نمایشهای دانشآموزی بازی میکرد و از نوجوانی در گروههای تئاتر ارامنه تبریز بازیگری را آغاز کرد.
فعالیت هنری آرمان از سال ۱۳۱۹ با بازی در نمایشی به نام «ناموس» شروع شد و پس از نقل مکان به تهران در سال ۱۳۲۴، این حرفه هنری را در باشگاه فرهنگی ورزشی «آرارات»، در کنار «ژوزف واعظیان»، «ساموئل خاچیکیان» و «آرامائیس آقامالیان» ادامه داد.
در سال ۱۳۳۲، نخستین نقش سینمایی خود را در اولین فیلم خاچیکیان به نام «بازگشت» بازی کرد و در فیلمهای «چهارراه حوادث»، «خون و شرف»، «طوفان در شهر ما»، «فریاد در نیمه شب»، «دلهره» و «ضربت» که حاصل همکاری پربار او با ساموئل خاچیکیان بود، خوش درخشید.
آرمان در فیلمهای «انسانها» ساخته آرامائیس آقامالیان، «جاده مرگ» و «شیطان در میزند» که هر دو را «اسماعیل ریاحی» کارگردانی کرده است نیز بازیهای به یاد ماندنی داشت.
او در سال ۱۳۴۴ به کارگردانی و تهیه کنندگی روی آورد و فیلم «عروس دریا» را با شرکت خودش، «فروزان»، «ویگن» و «بهروز وثوقی» کارگردانی کرد. این فیلم در «جشنواره فیلم مسکو» در سال ۱۹۷۴ میلادی به نمایش درآمد.
این هنرمند با شش سال وقفه، در سال ۱۳۵۱ فیلم دیگری با نام «مستاجر» با بازی «رضا ارحام صدر» را کارگردانی کرد.
او در دهه ۱۳۵۰، علاوه بر بازی، تهیه تعدادی فیلم را هم برعهده گرفت که فیلمهای مشترک «محمد دلجو» و «امیر مجاهد»، همچون «علفهای هرز» و «شب غریبان» از آن جمله هستند.
اما آرمان بیش از هر چیز بازیگر بود. او در دوران فعالیتش، در ۵۹ فیلم به ایفای نقش پرداخت. بازی او در فیلم «گنج قارون»، یکی از به یاد ماندنیترین بازیهایش بود.
آرمان در سال ۱۳۳۴ جایزه «بهترین بازیگر مرد سال» را از اولین «فستیوال فیلمهای ایرانی» به خاطر بازی در فیلم چهارراه حوادث دریافت کرد.
کار بازیگری او در صحنه تئاتر با نمایشنامه «گیکور»، نوشته «هوانس تومانیان»، نویسنده سرشناس ارمنی آغاز شد. آخرین فعالیت هنری آرمان نیز در سال ۱۳۵۹، بازی در همین نمایشنامه بود.
او همان سال برای عمل جراحی به اسپانیا رفت و سرانجام در اثر سرطان لوزالمعده، در روز جمعه ۱۷ مرداد ۱۳۵۹ خورشیدی در شهر بارسلون درگذشت. پیکر آرمان را به تهران منتقل کردند و در آرامستان «بوراستان»، در جاده خراسان تهران به خاک سپردند.
