«کارو لوکاس» مهندس برق و الکترونیک، استاد دانشگاه و پدر علم روباتیک ایران در ۱۴ شهریور ۱۳۲۸ در شهر اصفهان و در یکی از سفرهای تابستانی خانوادهاش به این شهر به دنیا آمد. او در تهران بزرگ شد و پس از تحصیل در دبیرستان کوشش، در سال ۱۳۵۲ با درجه کارشناسی ارشد در مهندسی کنترل از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد.
دکتر لوکاس در ۱۳۵۳، برای ادامه تحصیل، به دانشگاه معتبر «برکلی»، در کالیفرنیا، رفت و در ۱۳۵۵، موفق به اخذ دکترای خود، در رشته مهندسی الکترونیک و علوم کامپیوتر، از آن دانشگاه شد.
کارو لوکاس میگوید: «در جلفای نو متولد شدهام. پدر و مادر من جلفایی هستند و بهاصطلاح هفت پشت من از جلفاست. خانواده ما در تهران بود، اما من در یکی از تعطیلات آنها در جلفا به دنیا آمدم. طوری که هم خودم را جلفایی میدانم و هم تهرانی. در یک مصاحبه از من پرسیدند که در ضمیر ناخودآگاه بیشتر به کدام یک گرایش داری، به جلفایی یا تهرانی؛ مثلا در مسابقه بین تیمهای دو شهر دلت میخواهد کدام یکی برنده شود و من دیدم که ضمیر ناخودآگاه من بیشتر جلفایی است. دوران کودکستان و ابتدایی و متوسطه را در مدرسه «کوشش» گذراندم. سپس در رشته مهندسی برق دانشگاه تهران و بعد در دانشگاه برکلی پذیرفته شدم و در آنجا مدرک PHD (دکتری) گرفتم. مدتی کوتاه در لوسآنجلس تدریس کردم، سپس به ایران برگشتم و در دانشگاه تهران بهعنوان استاد مشغول کار شدم.»
وی سالها استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران و دورهای هم رییس گروه برق این دانشکده بود و مرکز «کنترل و پردازش هوشمند» را در این دانشگاه بنیان گذاشت. کارو لوکاس سابقه تدریس در چند دانشگاه مطرح دنیا از جمله دانشگاه تورنتو و دانشگاه برکلی را نیز داشت.
کارو لوکاس که بنیانگذار و مدیر «قطب کنترل و پردازش هوشمند» (Center of Excellence for Control and Intelligent Process) دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران بود، علاوه بر تدریس در دانشگاه تهران، مدت کوتاهی به عنوان استاد مدعو در دانشگاههای بزرگی همچون برکلی، گاریونیس، تورنتو و UCLA نیز به تدریس و تحقیق مشغول بوده و چند سالی مدیریت «پژوهشکده سیستمهای هوشمند» در مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات (پژوهشگاه دانشهای بنیادی) را بر عهده داشت.
وی، محقق «مرکز بینالمللی فیزیک» و «مرکز بینالمللی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی» در «تریسته» (Trieste) ایتالیا، عضو «انستیتو ریاضی کاربردی»، عضو «فرهنگستان علوم چین»، محقق «انستیتو تکنولوژی الکتریکی هاربین»، دستیار تحقیق در شرکت پژوهشی تولیدی اونتاریو کانادا و دستیار تحقیق آزمایشگاه پژوهشهای الکترونیکی دانشگاه کالیفرنیا در برکلی بود.
پایهگذاری، ریاست و عضویت در انجمن مهندسی برق و الکترونیک، پایهگذاری و مدیریت «پژوهشکده سیستمهای هوشمند» در پژوهشگاه دانشهای بنیادی، «قطب کنترل و پردازش هوشمند» در دانشگاه تهران و تاسیس «مرکز تحقیقات مکاترونیک کشور» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین و برپایی نشستهای دانشگاهی کشورهای ارمنستان و ایران با عنوان «کارگاههای شبکههای عصبی» با همکاری استاد دکتر آشوت چلنگریان، فیزیکدان معروف موسسه فیزیک ارمنستان از کارهای ماندگار او محسوب میشود.
کارو لوکاس، چهره ماندگار علمی کشور است که بهعنوان «پدر هوش مصنوعی ایران» شناخته میشود و بیش از ۴۵۰ مقاله علمی در مجلات و کنفرانسهای معتبر ملی و بینالمللی ارائه کرده است. «حسین فاتحی» در کتاب «اشک مرجانی» غزل «پیکره» را خطاب به وی سروده است. وی در سال ۱۳۸۵، از سوی فرهنگستان علوم بهعنوان چهره ماندگار معرفی شد.
از آثار متعددی که وی تالیف کرد، میتوان به کتاب سیستمهای هوشمند مهندسی بیومدیکال اشاره کرد. وی همچنین سمت دبیری چندین گردهمایی بینالمللی را نیز عهدهدار بود.
وی ابداعاتی نیز در زمینه طراحی یک شبکه عصبی هایبرید برای تشخیص کلمات منفرد فارسی داشته است.
کارو سردبیری مجموعههایی همچون چهرههای ماندگار دانشکده مهندسی دانشگاه تهران، بررسی منتقدین ریاضی، مجله سیستمهای هوشمند و فازی و بخش ایرانی «IEEE» را برعهده داشته است.
انتخاب به عنوان چهره ماندگار فرهنگ و دانش ایران در سال ۲۰۰۶، انتخاب به عنوان چهره ماندگار جامعه مهندسان برق و الکترونیک ایران در سال ۲۰۰۴، جایزه بینالمللى رتبه نخست هفدمین جشنواره خوارزمى در پژوهشهاى بنیادین در سال ۲۰۰۴، جایزه ى رتبه نخست پروژه نمونه در نهمین جشنواره ابن سینا در سال ۲۰۰۸، جایزه پژوهشگر برجسته ایرانی SCOPUS در سال ۲۰۰۷، جایزه کمیته دائمی سازمان کنفرانس اسلامى در همکارى علمى و تکنولوژیکى براى پژوهشهاى ممتاز در سال ۲۰۰۴، جایزه ناحیهى ۸ IEEE در سال ۲۰۰۰، نشان انجمن مهندسان و معماران ارمنستان در سال ۱۹۹۹، استاد نمونه برگزیده پردیس دانشکده هاى فنى و دانشکده مهندسى برق و کامپیوتر در هفتادمین سالگرد دانشگاه تهران در سال ۲۰۰۴، استاد نمونه وزارت فرهنگ و آموزش عالى در سال ۱۹۹۶، استاد نمونه دانشگاه تهران در سال ۱۹۹۵ و ۱۹۹۳ و استاد نمونه وزارت نیرو در سال ۱۹۹۱ از جمله جوایز و عناوین متعدی هستند که لوکاس به دست آورده است.
«امیلیا نرسیسیانس»، همسر کارو نیز مدرس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بود. امیلیا نرسیسیانس در مصاحبهای مطبوعاتی پیش از فوت همسرش میگوید: «من هم از سوی خانواده مادری اهل جلفای اصفهان هستم و خانواده ما و دکتر لوکاس سالها به واسطه وصلتهای خانوادگی با هم در ارتباط بودهاند. من در ۱۳۵۵ به آمریکا رفتم و در آنجا با دکتر لوکاس ازدواج کردم و به ایران برگشتم.» حاصل ازدواج استاد کارو لوکاس با دکتر نرسیسیانس یک فرزند پسر به نام آرمان است.
کارو لوکاس یک سال با بیماری سرطان روده مبارزه کرد و بر بیماریاش غلبه کرد؛ اما علت اصلی مرگ او زخم ایجاد شده در اثر عدم دقت کافی در انجام کولونوسکوپی روده و تبدیل آن به عفونت بود که باعث شد در ۱۷ تیر ۱۳۸۹ در بیمارستان امام خمینی از دنیا برود. پیکر وی در آرامگاه ارامنه (بوراستان) تهران به خاک سپرده شده است.